Çocuklarda böbrek genişlemesi (hidronefroz)

Hidronefroz yani böbrek ve idrar yollarının idrar ile genişlemesi tüm gebeliklerin yaklaşık %1’inde görülen özel bir durumdur. İdrar böbrekten üretildikten sonra böbrek içinde pelvis denilen bir havuza akar.

Sonrasında üreter olarak tanımladığımız idrar yolu ile mesane ulaşır. Mesane belli bir süre depolanan idrar sonrasında işeme yoluyla tamamen atılır. İşte tüm bu yol üzerinde doğuştan ya da sonradan gelişen akışı bozan tüm olaylar idrarın idrar yollarında birikmesine ve sistemin genel olarak genişlemesine neden olur. Sıklıkla idrar yollarının çeşitli bölgelerindeki darlıklar bu genişlemeyi yaptığı gibi, idrarın mesaneden böbreklere geri kaçısı olarak ifade ettiğimiz vezikoüreteral reflü ya da doğuştan bazı hastalıklar da bu genişlemeye neden olabilmektedir.

Çocuklarda hidronefrozun en sık nedenleri böbrek çıkışı darlığı (üreteropelvik bileşke darlığı) ve veziküreteral reflüdür. Bunun dışında üreter ile mesane bileşkesinde darlık olması (üreterovezikal bileşke darlığı) ya da dış idrar yolunda doğuştan darlık olması (posterior üretral valv) de hidronefroz nedeni olabilir.

Hidronefroz çoğunlukla kendiliğinden geçebilen bir durumdur. Ancak böbrekte fonksiyon kaybının yaşanması, hidronefrozun artması ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu, hipertansiyon, taş gelişimi gibi belirtilerin ortaya çıkması halinde cerrahi tedavi gerekliliği ortaya çıkar. Hidronefroz ile ilgili ameliyatları çocuk ürolojisi uzmanları yapmaktadır. Ancak aslolan böbrek sağlığı olduğu için çocuk böbrek hastalıkları (çocuk nefrolojisi) takibi de bu hastalarda önerilmektedir.